واليبال كشورمان از رشته‌هايي است كه تا امروز كمتر طعم تلخ ناكامي‌را چشيده است. عنوان‌هايي چون قهرماني نوجوانان جهان، مقام سوم جوانان جهان و قهرماني‌هاي متعدد باشگاه‌هاي آسيا، همه و همه دست به دست هم داده تا بدنه قوي اين ورزش، امروز با صلابت‌تر از هميشه به قهرماني‌هاي بزرگتر بينديشد و هر روز افق‌هاي تازه‌تري از روياهايش‌ترسيم كند.
به نوشته جام جم؛ فدراسيون تهي از حاشيه واليبال با رويكرد قهرماني و مدال‌آوري در ميادين آسيايي و جهاني مي‌رود تا الگويي شايسته باشد براي جامعه ورزش ما كه امروز غرق در حاشيه است.
مصطفي كارخانه مرد نام آشناي واليبال كشور كه حق بزرگي بر دوش اين رشته دارد متواضع، صميمي و مجرب آمده بود تا ساعتي را به گفتگو درخصوص مسائل و اتفاقات روز واليبال كشورمان بپردازد .او كه 2 رخداد بزرگ بين‌المللي (قهرماني جوانان جهان و جام باشگاه‌هاي آسيا) را پيش رو دارد با اطمينان كامل از موفقيت و شگفتي تيم‌هايش در ايندو رخداد سخن گفت.
از 3 رده سني تيم‌هاي ملي نوجوانان، جوانان و بزرگسالان شما هميشه رده جوانان را‌ترجيح داده‌ايد. دليل آن را توضيح مي‌دهيد.
شايد دليل اصلي آن اين باشد كه من واقعا كار با جوانان را دوست دارم. در حال حاضر نيزخوشبختانه با جوانان به جايگاهي رسيده‌ايم كه واليبال دنيا روي ما حساب باز كرده و براي ما جايگاه خاصي قائل است به همين دليل‌ترجيح مي‌دهم كارم را در همين رده پايه‌اي ادامه دهم. همين جواناني كه امروز در تيم ملي جوانان افتخار آفريني مي‌كنند فردا در رده بزرگسالان هم به ميدان مي‌روند و امتيازآور خواهند شد از طرفي، كار كردن با جوانان به دليل نداشتن حاشيه سبك‌تر از تيم ملي بزرگسالان است و اين موضوع خود بهنحو چشمگيري از دلمشغولي‌هاي من مي‌كاهد، چراكه قسمتي از توان مربيگري من سهم تيم پيكان است.
كارشناسان ورزشي معتقدند، ارتباط قوي احساسي بين شما و شاگردانتان يكي از مهمترين علل موفقيت شماست، نظر خودتان چيست؟
به نظر من، وظيفه مربي تنها به دوش كشيدن بار فني و بدنسازي تيم نيست مهمترين كار در تيمداري حاشيه‌زدايي است و مربي بايد تكليف بازيكن را از نظر رواني روشن كند. متاسفانه در حال حاضر بازيكنان، بيشتر به مسائل مادي ورزش توجه دارند تا مسائل معنوي. درصد گرايش به مسائل مادي در جامعه ورزش ما 99 به يك است و من به‌عنوان مربي وظيفه دارم تعادل روحي و رواني بازيكنانم را برقرار كنم، چرا كه اگر اين توازن به هر طريق به هم بخورد تيم به سوي حاشيه سوق پيدا مي‌كند، لذا تمام تلاشم را معطوف خواهم كرد تا با آموزش صحيح، فرهنگ‌سازي و حاشيه‌زدايي، تيم را از نظر رواني به ثبات برسانم.
شما مسابقات قهرماني جوانان جهان را در پيش داريد براي دفاع از عنوان سومي دور پيش مسابقات چه تدابيري انديشيده‌ايد؟
ما جمعا 10 دوره اردو براي آمادگي تيم ملي جوانان در نظر گرفته‌ايم كه در حال حاضر ملي‌پوشان در دور چهارم آن هستند كه البته من و همكارانم در كادر فني تيم ملي براي هر دور از تمرينات، برنامه‌هاي خاصي در نظر گرفته‌ايم. ما برنامه‌هايمان را به 5 دسته كلي تقسيم كرده‌ايم كه عبارتند از: سنجش اوليه و آمادگي جسماني، آموزش تئوري،آمادگي تكنيكي، آمادگي رواني و آمادگي تاكتيكي كه با درصدبندي آن آموزش‌ها به نسبت مرحله اردوها، برنامه‌ريزي جامع مسابقات جوانان جهان را تدوين كرده‌ايم.
پيش‌بيني‌تان ازنتايج اين مسابقات چيست؟
ببينيد با توجه به اينكه جوانان هر دوسال يك بار به طور كلي از تيم ملي غربال مي‌شوند و به رده بالاتر مي‌روند و با توجه به نوسانات تيم ملي و اينكه اين جوانان هنوز در باد قهرماني نوجوانان را جهان خوابيده‌اند و هنوز هواي نوجوانان را در سر دارند، پيش‌بيني نتيجه اين مسابقات كمي سخت به نظر مي‌رسد، اما با توكل به خدا و همت همين جوانان براي كسب مقام اول تا سوم مسابقات راهي هند خواهيم شد. از طرفي، اگر شما نگاهي به جدول مسابقات بيندازيد، مي‌بينيد كه تيم ما در مسابقات جهاني منهاي مقام سوم در جام جهاني 2007 كه آن هم به سرمربيگري من بوده در دوره‌اي قبل مقامي بهتر از پنجمي‌كسب نكرده است.
هم اكنون وضعيت تيم ملي به چه صورت است، آيا از ملي پوشان جوان راضي هستيد؟
بچه‌ها در حال حاضر از 60 درصد آمادگي برخوردار هستند و نسبت به برنامه‌ريزي‌هاي تيم ملي در شرايط مطلوبي به سر مي‌برند، البته با توجه به اينكه ما قرار است در پيكارهاي مهم جهاني شركت كنيم، پس بايد از نظر جسماني و رواني نيز در شرايط مطلوب باشيم تا بتوانيم در اين رقابت‌ها مثبت عمل كرده و به نتيجه دلخواه برسيم.
محمد شبان يكي از ملي‌پوشان رده سني جوانان به علت مشكل سربازي از همراهي تيم ملي در بازيهاي تداركاتي روسيه محروم شد. آيا وي به جام جهاني واليبال نيز اعزام نخواهد شد؟
خوشبختانه با پيگيري‌هاي انجام شده مشكل اين ملي‌پوش را نيز حل كرده و وي بدون وجود هيچ مشكلي به جام جهاني اعزام خواهد شد.
شما تيم ملي واليبال روسيه را به عنوان رقيب تداركاتي تيم خود انتخاب كرديد. دليل اين انتخاب را توضيح دهيد.
اين باعث افتخار جامعه واليبال ماست كه تيم ملي جوانان روسيه با 4عنوان قهرماني جهان،2 عنوان نايب قهرماني و 2 مقام سومي جهان پرافتخار‌ترين تيم رده سني جوانان جهان را در اختيار دارد، امروز واليبال ما به جايگاهي رسيده كه اين تيم پر آوازه با قبول تمامي هزينه‌هاي سفر، تيم ملي جوانان را براي انجام بازيهاي تداركاتي به كشورش دعوت مي‌كند. بچه‌هاي ما در اوج تمرينات در حالي كه بين مرز 50 تا 60 درصد آمادگي بوده و اصلا در شرايط مسابقات نبودند به مصاف اين تيم رفتند. ولي شما ديديد كه با 2 برد و يك باخت نتيجه قابل قبولي از اين سفر به جا گذاشتيم و از همه مهم‌تر تجربيات ارزنده اين 3 بازي است كه در شرايط سخت بخصوص در كوران مسابقات جهاني عصاي دست ملي‌پوشان جوان ما خواهد بود.
آيا تنها به اين بازي تداركاتي اكتفا مي‌كنيد؟
در حال حاضر، ملي پوشان ما 10 درصد هماهنگي گروهي دارند و هنوز آمادگي انجام مسابقات را نداريم، اما با افتخار مي‌گويم كه تيم برزيل كه تيم‌هاي فوق العاده قدرتمندي در سه رده نوجوانان، جوانان و بزرگسالان واليبال دنيا دارد و از نظر افتخارات تيمي در رنكينگ جهاني همرديف روسيه است و قهرماني دنيا و المپيك را در كارنامه تيمي خود دارد، با دعوت رسمي از تيم ملي جوانان و قبول تمامي هزينه‌هاي سفر كه بالغ بر 100 ميليون تومان است درخواست بازي تداركاتي با تيم ما را داشته و طبق برنامه قرار است تيرماه امسال براي انجام اين بازي‌ها عازم اين كشور شويم.
به‌عنوان سرمربي تيم ملي، نقاط ضعف و قدرت تيم ملي جوانان را در چه چيزي مي‌بينيد؟
همان‌طور كه گفتم، 70 درصد ملي پوشان ما درتيم ملي نوجوانان قهرمان جهان شده‌اند و مطمئنا به رده جوانان هم با همان چشم نگاه مي‌كنند و دستكم گرفتن رده سني جوانان با توجه به تفاوت و رشد قابل توجه آن به نسبت رده نوجوانان مي‌تواند بزرگترين نقطه ضعف تيم ملي باشد اما اين وظيفه مربي است كه بازيكناني را كه از يك رده وارد رده ديگر مي‌شوند، از نظر روحي ورواني به تعادل برساند لذا من هم در اين باره با برنامه‌ريزي مدوني كه در خصوص برقراري اين تعادل انجام داده‌ام، سعي دارم ملي پوشانم را از اين معضل خارج كنم.
مساله صغر سني مدت‌هاست، اذهان جامعه ورزش را به خود مشغول كرده است. اين معضل چقدر در تيم‌هاي ملي واليبال كشور ما رخنه كرده است؟
با تيم ملي جوانان به‌جايي رسيده‌ايم كه‌‌واليبال دنيا روي ما حساب باز كرده و براي ما جايگاه خاصي قائل است
اين مساله تنها مختص تيم‌هاي ملي كشور ما نيست، بيشتر تيم‌هاي خارجي با بازيكنان صغر سني وارد مسابقات مي‌شوند. گرچه مدتي است جامعه ورزش تلاش مي‌كند اين مساله را براي هميشه ريشه‌كن كند اما اين مورد به زمان احتياج دارد، متاسفانه در محافل ورزشي نقل مي‌كنند كه علت موفقيت كارخانه استفاده از بازيكنان صغر سني است. كسي نيست به اين آقايان بگويد كه اگر من از بازيكن صغر سني استفاده كرده‌ام، حداقل به نتيجه دلخواه هم رسيده‌ام. شما چرا در تيم‌هايتان بازيكنان صغر سني داريد، ولي نتيجه نمي‌گيريد؟
تيم پيكان خرداد امسال رقابت‌هاي جام باشگاه‌هاي آسيا را در پيش دارد. با توجه به3قهرماني متوالي اين تيم در ايران و آسيا به نظر نمي‌رسد فتح اين جام براي چهارمين بار دشوار باشد؟
همين‌طور است، اما اين دليل نمي‌شود كه ما در اين دور رقيبان خود را دست كم بگيريم. چراكه تمام تيم‌ها با انگيزه قهرماني و كسب جواز حضور در پيكارهاي قهرماني باشگاه‌هاي جهان وارد اين مسابقات مي‌شوند و اين بزرگترين دغدغه تيم ماست چراكه هميشه حفظ عنوان قهرماني به مراتب سخت‌تر از كسب آن است.
با توجه به اينكه قهرمان باشگاه‌هاي آسيا به جام باشگاه‌هاي جهان راه مي‌يابد، چقدر اطمينان داريد تيم پيكان با هدايت و رهبري شما بتواند به‌عنوان اولين تيم تاريخ واليبال كشور در اين رقابت‌ها شگفتي‌ساز شود؟
تيم پيكان با قهرماني و شگفتي غريبه نيست. اين تيم و بازيكنانش جز قهرماني و برد به چيز ديگري فكر نمي‌كنند. اما الان براي پيش‌بيني زود است من نمي‌گويم ما در جام باشگاه‌هاي جهان قهرمان مي‌شويم، چراكه مي‌دانم بهترين تيم‌هاي دنيا آمده‌اند تا در اين رقابت‌ها عرض اندام كنند، پس به كسي باج نمي‌دهند، در واقع اين ما هستيم كه با در اختيار گرفتن فرصت‌ها بايد جايگاه خود را ثابت كنيم ولي من همين‌جا قول مي‌دهم كه در جام باشگاه‌هاي جهان هم شگفتي بيافرينيم و قدرت واليبال ايران و اعتبار تيم پيكان را به همگان ثابت كنيم.
آيا براي اين مسابقات از وجود بازيكنان خارجي هم استفاده خواهيد كرد؟
بله، من 2 گزينه را به باشگاه پيكان معرفي كردم كه از ميان اين دو، ايگورمالي بازيكن آرژانتيني الاصل با پست تخصصي دريافت‌كننده قدرتي را خريداري كرده‌ايم كه اميدواريم با وجود وي ديگر در دريافت‌هاي اول مشكلي احساس نكنيم.
ولي شما با ميرسلاو از كشور مجارستان نيز وارد مذاكره شديد آيا مشكلات مالي باشگاه باعث شد شما از خريد وي باز بمانيد؟
خير، من ترجيح مي‌دهم تنها از يك بازيكن خارجي استفاده كنم. ما با ميرسلاو تنها مذاكره كرديم، قولي درخصوص جذب وي نداديم، از طرفي، باشگاه پيكان تا امروز هيچ محدوديت مالي براي ما قائل نشده و ما هميشه از حمايت كامل مديرعامل و هيات مديره آن برخوردار بوده‌ايم در حال حاضر نيز بودجه مسابقات باشگاه‌هاي آسيا تصويب شده و هيچ‌گونه مشكل مالي متوجه باشگاه و بازيكنان نيست.
مسابقات جام باشگاه‌هاي آسيا براي اولين بار باحضور 14 تيم برگزار خواهد شد. كدام تيم‌ها رقباي اصلي شما تلقي مي‌شوند؟
حضور 14 تيم در مسابقاتي كه پيش از اين با 11 تيم برگزار مي‌شد. مسلما حساسيت رقابت‌ها را به‌طور كاملا محسوس افزايش خواهد داد، در اين ميان كشورهايي چون ژاپن، عربستان، امارات، قطر، قزاقستان و بحرين نيز واليبال را مي‌فهمند و خوب بازي مي‌كنند. به همين دليل آنها در رديف رقباي اصلي ما محسوب مي‌شوند.
اما سبك بازي هر كدام از اين تيم‌ها با ديگري متفاوت است. واليباليست‌هاي ما نمي‌توانند در مقابل تمام اين تيم‌ها با يك سيستم به ميدان بروند.
كاملا درست است. عرب‌ها قدرتي كار مي‌كنند و اين در حالي است كه ژاپني‌ها با سيستم سرعتي به مصاف رقباي خود مي‌روند. قزاق‌ها نيز مانند روس‌ها واليبال بازي مي‌كنند ولي بايد به اين موضوع توجه داشت كه واليبال دنيا ، روزبه‌روز به سوي قدرتي و سرعتي شدن توامان پيش مي‌رود و به همين دليل ما نيز با القا سيستم سرعتي و قدرتي به ميدان مي‌رويم و تاكنون هم توانسته‌ايم با همين سيستم بر رقيبان‌مان پيروز شويم.
سرمربيگري در 2 تيم آن هم در اين سطح به نظر كار آساني نمي‌آيد. مصطفي كارخانه چطور توانسته اين مسووليت‌هاي سنگين را به اين خوبي به دوش بكشد؟
10 سال است كه با اين شرايط زندگي كرده‌ام، نمي‌گويم برايم سخت نبوده، بعكس گاهي اوقات به بن‌بست رسيده‌ام، اما باور كنيد وقتي شما عاشق كارتان باشيد، همين سختيها هم شيرين ميشود من با واليبال زندگي مي‌كنم، پس بايد همان‌طور كه از شيريني‌هايش لذت مي‌برم، سختي‌هايش را نيز بپذيرم.
رمز موفقيت مصطفي كارخانه؟
توكل برخدا. من هميشه با خدا معامله كرده‌ام و هميشه هم از اين معامله سود فراوان بردهام. بسياري از اوقات از شيطنت‌ها و حسادت‌ها دلشكسته شدم، ولي سعي كردم از اين بازخوردها به نفع خودم استفاده كنم و سعي كردم با جديت در كار، مسووليت‌پذيري، روحيه پيروزي‌طلبي، وجدان كاري و پشتكار به اهدافم نزديك و نزديك‌تر شوم.
برخي مربيان واليبال، با شخصيت مصطفي كارخانه مشكلي ندارند، ولي به نظر مي‌رسد كه موضوع چيز ديگري باشد.
(سكوت مي‌كند) به هر حال، هر كسي نان قلب خودش را مي‌خورد.
سر مربي تيم ملي روسيه درخصوص نحوه تمرينات تيم ملي جوانان گفته بود شاگردان مصطفي كارخانه در تمرينات كاملا جدي و سختكوش هستند و بدون هيچ‌گونه مقاومتي جريمه‌هاي مربي‌شان را مي‌پذيرند، آيا واقعا شما ملي پوشان را جريمه مي‌كنيد؟
بله، هميشه جريمه بد نيست. من بازيكنان را به 2 تيم تقسيم كرده و مقابل هم به ميدان مي‌فرستم، هر تيمي‌كه ببازد جريمه ميشود.
مي‌توانيد بگوييد مواد جريمه‌هايتان چيست؟
دويدن دور زمين، دراز و نشست، شناي سوئدي و … .
اگر حرفي باقي مانده است بفرماييد.
فقط تشكر از تمام همكارانم در باشگاه پيكان بخصوص مهندس نجم‌الدين و اعضاي هيات مديره و تشكر از فدراسيون واليبال و تشكر از روزنامه جام‌جم كه هميشه ياور جامعه ورزش بوده، اميدوارم با همت ملي‌پوشان و بازيكنانم در باشگاه پيكان بتوانيم از اين2رخداد مهم با دست پر بيرون بياييم.
